DZIEJE W LATACH

II-ej RZECZYPOSPOLITEJ

Dnia 24 października 1918 roku płk Roja wydał pierwszy rozkaz porucznikowi Lewakowskiemu służącemu w 2-gim Regimencie Artylerii Ciężkiej o przygotowaniu do zabezpieczenia sprzętu artyleryjskiego w momencie przejęcia władzy przez Polaków (dotychczas znajdującego się pod zwierzchnością wojskową Austro-Węgier). W dniu 31 października 1918 roku w godzinach porannych Kraków został wyzwolony spod władzy austriackiej, a sprzęt artyleryjski po przejęciu przez kadrę polskiego pochodzenia oraz niektórzy oficerowie narodowości niemieckiej z austriackiego regimentu  weszli w skład pierwszego polskiego pułku artyleryjskiego - Pułku Artylerii Ciężkiej nr 2 w Krakowie. Dnia 13 listopada 1918 roku dowództwo nad oddziałem objął ppłk Józef Koźmiński, a sam pułk przemianowano na Ciężki Pułk Artylerii nr 2 w Krakowie. Rozkazem Dowództwa Generalnego z dnia 3 grudnia 1918 zmieniono nazwę pułku na 1 Pułk Artylerii Wałowej (powracając tym samym do niegdysiejszych tradycji fortecznych), którego jednostki następnie brały udział w wojnie polsko-czeskiej, a dokładnie zaznaczyły swoją obecność pod Boguminem tocząc bój z czeskimi oddziałami.  W późniejszym czasie pułk brał również udział w walkach o wschodnie granice Polski. Rozkazem z dnia 6 czerwca 1919 roku Ministerstwa Spraw Wojskowych pułk został przemianowany na 6 Pułk Artylerii Ciężkiej. Jednostka ta brała udział w walkach obronnych Lwowa w rejonie Żyrawki i Zubrzy, w wojnie polsko-ukraińskiej 1919 roku oraz w walkach w rejonie Borysowa, a następnie Dęblina w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. W grudniu pułk powrócił do Krakowa, a rozkazem MSWojsk. z 7 czerwca 1921 przemianowano go na 5 Pułk Artylerii Ciężkiej. Do wybuchu II wojny światowej pułk stacjonował w Krakowie.